Veel ondernemers beginnen met hun merk, omdat ze iets willen veranderen. Dit kan te maken hebben met innovaties, met maatschappelijke uitdagingen of met het verbeteren van de markt. Vaak zie je hoe groter een merk wordt, hoe meer de financiële belangen mee gaan spelen. Investeerders krijgen meer rechten en kijken niet meer naar de missie, maar naar hun eigen portemonnee. Dit kun je ondervangen met steward ownership. Een nieuwe vorm van eigendom om je missie te borgen.
Steward ownership is een ondernemingsvorm waarbij het stemrecht en winstrecht worden losgekoppeld. Traditionele ondernemersvormen bundelen deze machten, waardoor er beslissingen gemaakt kunnen worden wat niet goed is voor de onderneming zelf.
Bij steward ownership richt je net als andere bedrijven een commerciële BV op. Deze steward-bedrijven zorgen voor hun eigen inkomsten, zonder afhankelijk te zijn van donaties of subsidies. Investeerders en oprichters worden in deze ondernemingsvorm ook beloond wanneer het bedrijf succesvol wordt, maar op een manier die goed is voor alle partijen. Dus de klanten, de investeerders, de oprichters, het bedrijf en andere stakeholders. En deze beloning leg je van te voren vast.
Daarmee is het belangrijkste van steward ownership als ondernemingsvorm dat financiële belangen, de zeggenschap over het bedrijf en de koers die het vaart van elkaar gescheiden worden.
De winst van een bedrijf wordt geïnvesteerd in het bedrijf om de missie te bereiken. Dit wordt vaak geborgd door een gouden aandeel uit te geven die door een onafhankelijke stichting wordt beheerd. Hierdoor kan geen passant of geldbeluste investeerder beslissingen nemen die niet goed zijn voor de missie.
Betekenisvolle merken zetten hun missie centraal. Zij zien winst als middel om van betekenis te zijn en positieve impact te maken. Steward Ownership als ondernemingsvorm is daardoor ideaal voor betekenisvolle merken. Daarmee borg je de missie in je organisatie. Door deze ondernemingsvorm garandeer je dat de missie centraal staat en dat je er alles er aan doet om dit te bereiken.
De positieve effecten zijn:
In Denemarken is deze ondernemingsvorm al bekender en wordt het al ruim toegepast binnen bedrijven. Daar is wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de prestaties van deze bedrijven. Deze bedrijven blijken minder staatsteun nodig te hebben, doordat ze buffers hebben. Meer over dit onderzoek lees je hier.
“Hopelijk leidt dit tot een nieuwe vorm van kapitalisme, eentje die niet eindigt met een paar rijke mensen, en een heleboel arme.”
Niels Meijssen was op reis geweest en boekte als zijn hotelovernachtingen via Booking.com. Toen hij terugkwam in de coronapandemie zag hij tot zijn boosheid en verbazing dat het bedrijf staatsteun aangevraagd had, terwijl ze net daarvoor nog miljarden aan aandeelhouders uitgedeeld had.
Na een boze LinkedIn-post hierover besloot hij na een belofte om vanaf 1.000 likes zelf een boekingsite op te zetten op basis van crowdfunding dit ook te doen. Het moet een eerlijke boekingsite zijn voor hotelovernachtingen. Alle deelnemende hotels betalen dezelfde lage commissie. Dat werd Moonback. Via-via kwam Meijssen terecht op het steward ownership model en dat klikte bij zijn missiegedreven houding.
Op dat moment is deze ondernemingsvorm nog niet zo bekend is in Nederland. Dit resulteert erin dat Meijssen en zijn compagnon moeten pionieren in de juridische structuur. En dat zorgt ervoor dat het prijskaartje hiervan al snel oploopt naar meer dan € 50.000,-.
Dit resulteert in een mooie structuur dat als voorbeeld kan dienen voor veel andere bedrijven. Zij hebben in hun structuur een gouden aandeel met vetorecht. Deze is gegeven aan een onafhankelijke stichting, beheerd door mensen die dit soort vetorechten ook houden voor andere steward-bedrijven.
Daarbij is vooraf vastgelegd hoe hoog de maximale beloning voor oprichters en andere medewerkers mogen zijn. Dit hebben ze niet zelf bedacht, maar hebben ze gevraagd aan meer dan 250 mensen in hun mail-bestand. Hieruit is gekomen dat investeerders tot 3 keer de inleg mogen terugkrijgen, dat de oprichters een maximale beloning in vorm van dividend mogen krijgen van 5 miljoen euro én dat de maximale beloning voor oprichters en andere medewerkers in de vorm van salaris 250.000 euro bruto per jaar mag zijn.
Door deze afspraken vooraf te maken, weet iedere investeerders, manager, medewerker en klant vooraf of ze hieraan willen bijdragen of niet.
Geïnspireerd door dit verhaal? Luister de Podcast met de oprichters van Moonback.
Moonback is zeker niet het enige bedrijf dat volgens het steward ownership model werkt. Zo zijn onder andere Triodos Bank, Carlsberg en Bosch al jarenlang volgens dit model georganiseerd.
Onlangs besloot Patagonia-oprichter Yvon Chouinard het steward ownership model te gebruiken door het eigendom van zijn bedrijf aan twee stichtingen over te dragen. Hij geeft zelf aan ‘De aarde is onze enige aandeelhouder’. De stichting Holdfast Collective heeft daarbij 98 procent van de aandelen in beheer. Dit zijn de aandelen die geen stemrecht hebben. Patagonia Purpose Trust heeft de overige 2 procent van het bedrijf in beheer. Deze aandelen hebben stemrecht. De laatste stichting zal dus veel minder profiteren van het succes van het bedrijf.
Daarmee wil Chouinard een nieuwe vorm van kapitalisme aandrijven, zoals hij zegt in de New York Times: ‘Hopelijk leidt dit tot een nieuwe vorm van kapitalisme, eentje die niet eindigt met een paar rijke mensen, en een heleboel arme.’
Veel merken zijn het er al over eens: We moeten naar een andere vorm van organiseren. Ondernemershap is enorm belangrijk om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en op te lossen. Daarom moeten we naar een nieuw ondernemerschap, waarbij er nog steeds beloond mag worden voor de inspanningen, maar niet meer de excessen zoals Jeff Bezos en alle andere rijken.
Dat deze ondernemingsvorm nog niet bekend is, merkten we tijdens een rondvraag onder een aantal juristen en accountants. Zij wisten hier nog niets of niet veel van om ons van informatie te voorzien. Laten we met elkaar deze nieuwe vorm van ondernemerschap oppakken om naar een toffere wereld te gaan! Meer informatie over steward ownership vind je op:
Veel ondernemers beginnen met hun merk, omdat ze iets willen veranderen. Dit kan te maken hebben met innovaties, met maatschappelijke uitdagingen of met het verbeteren van de markt. Vaak zie je hoe groter een merk wordt, hoe meer de financiële belangen mee gaan spelen. Investeerders krijgen meer rechten en kijken niet meer naar de missie, maar naar hun eigen portemonnee. Dit kun je ondervangen met steward ownership. Een nieuwe vorm van eigendom om je missie te borgen.
Steward ownership is een ondernemingsvorm waarbij het stemrecht en winstrecht worden losgekoppeld. Traditionele ondernemersvormen bundelen deze machten, waardoor er beslissingen gemaakt kunnen worden wat niet goed is voor de onderneming zelf.
Bij steward ownership richt je net als andere bedrijven een commerciële BV op. Deze steward-bedrijven zorgen voor hun eigen inkomsten, zonder afhankelijk te zijn van donaties of subsidies. Investeerders en oprichters worden in deze ondernemingsvorm ook beloond wanneer het bedrijf succesvol wordt, maar op een manier die goed is voor alle partijen. Dus de klanten, de investeerders, de oprichters, het bedrijf en andere stakeholders. En deze beloning leg je van te voren vast.
Daarmee is het belangrijkste van steward ownership als ondernemingsvorm dat financiële belangen, de zeggenschap over het bedrijf en de koers die het vaart van elkaar gescheiden worden.
De winst van een bedrijf wordt geïnvesteerd in het bedrijf om de missie te bereiken. Dit wordt vaak geborgd door een gouden aandeel uit te geven die door een onafhankelijke stichting wordt beheerd. Hierdoor kan geen passant of geldbeluste investeerder beslissingen nemen die niet goed zijn voor de missie.
Betekenisvolle merken zetten hun missie centraal. Zij zien winst als middel om van betekenis te zijn en positieve impact te maken. Steward Ownership als ondernemingsvorm is daardoor ideaal voor betekenisvolle merken. Daarmee borg je de missie in je organisatie. Door deze ondernemingsvorm garandeer je dat de missie centraal staat en dat je er alles er aan doet om dit te bereiken.
De positieve effecten zijn:
In Denemarken is deze ondernemingsvorm al bekender en wordt het al ruim toegepast binnen bedrijven. Daar is wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de prestaties van deze bedrijven. Deze bedrijven blijken minder staatsteun nodig te hebben, doordat ze buffers hebben. Meer over dit onderzoek lees je hier.
“Hopelijk leidt dit tot een nieuwe vorm van kapitalisme, eentje die niet eindigt met een paar rijke mensen, en een heleboel arme.”
Niels Meijssen was op reis geweest en boekte als zijn hotelovernachtingen via Booking.com. Toen hij terugkwam in de coronapandemie zag hij tot zijn boosheid en verbazing dat het bedrijf staatsteun aangevraagd had, terwijl ze net daarvoor nog miljarden aan aandeelhouders uitgedeeld had.
Na een boze LinkedIn-post hierover besloot hij na een belofte om vanaf 1.000 likes zelf een boekingsite op te zetten op basis van crowdfunding dit ook te doen. Het moet een eerlijke boekingsite zijn voor hotelovernachtingen. Alle deelnemende hotels betalen dezelfde lage commissie. Dat werd Moonback. Via-via kwam Meijssen terecht op het steward ownership model en dat klikte bij zijn missiegedreven houding.
Op dat moment is deze ondernemingsvorm nog niet zo bekend is in Nederland. Dit resulteert erin dat Meijssen en zijn compagnon moeten pionieren in de juridische structuur. En dat zorgt ervoor dat het prijskaartje hiervan al snel oploopt naar meer dan € 50.000,-.
Dit resulteert in een mooie structuur dat als voorbeeld kan dienen voor veel andere bedrijven. Zij hebben in hun structuur een gouden aandeel met vetorecht. Deze is gegeven aan een onafhankelijke stichting, beheerd door mensen die dit soort vetorechten ook houden voor andere steward-bedrijven.
Daarbij is vooraf vastgelegd hoe hoog de maximale beloning voor oprichters en andere medewerkers mogen zijn. Dit hebben ze niet zelf bedacht, maar hebben ze gevraagd aan meer dan 250 mensen in hun mail-bestand. Hieruit is gekomen dat investeerders tot 3 keer de inleg mogen terugkrijgen, dat de oprichters een maximale beloning in vorm van dividend mogen krijgen van 5 miljoen euro én dat de maximale beloning voor oprichters en andere medewerkers in de vorm van salaris 250.000 euro bruto per jaar mag zijn.
Door deze afspraken vooraf te maken, weet iedere investeerders, manager, medewerker en klant vooraf of ze hieraan willen bijdragen of niet.
Geïnspireerd door dit verhaal? Luister de Podcast met de oprichters van Moonback.
Moonback is zeker niet het enige bedrijf dat volgens het steward ownership model werkt. Zo zijn onder andere Triodos Bank, Carlsberg en Bosch al jarenlang volgens dit model georganiseerd.
Onlangs besloot Patagonia-oprichter Yvon Chouinard het steward ownership model te gebruiken door het eigendom van zijn bedrijf aan twee stichtingen over te dragen. Hij geeft zelf aan ‘De aarde is onze enige aandeelhouder’. De stichting Holdfast Collective heeft daarbij 98 procent van de aandelen in beheer. Dit zijn de aandelen die geen stemrecht hebben. Patagonia Purpose Trust heeft de overige 2 procent van het bedrijf in beheer. Deze aandelen hebben stemrecht. De laatste stichting zal dus veel minder profiteren van het succes van het bedrijf.
Daarmee wil Chouinard een nieuwe vorm van kapitalisme aandrijven, zoals hij zegt in de New York Times: ‘Hopelijk leidt dit tot een nieuwe vorm van kapitalisme, eentje die niet eindigt met een paar rijke mensen, en een heleboel arme.’
Veel merken zijn het er al over eens: We moeten naar een andere vorm van organiseren. Ondernemershap is enorm belangrijk om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken en op te lossen. Daarom moeten we naar een nieuw ondernemerschap, waarbij er nog steeds beloond mag worden voor de inspanningen, maar niet meer de excessen zoals Jeff Bezos en alle andere rijken.
Dat deze ondernemingsvorm nog niet bekend is, merkten we tijdens een rondvraag onder een aantal juristen en accountants. Zij wisten hier nog niets of niet veel van om ons van informatie te voorzien. Laten we met elkaar deze nieuwe vorm van ondernemerschap oppakken om naar een toffere wereld te gaan! Meer informatie over steward ownership vind je op:
Vul je gegevens in en ontvang het heldenmerk pakket. Ga aan de slag en word ook een betekenisvol merk.
Waarom je als B2B-organisatie een merk moet worden